Tüp bebek tedavisi hakkında bilmeniz gerekenler

Çocuk sahibi olmak birçok ailenin hayali, ancak kadın veya erkekte ortaya çıkan bazı durumlar nedeniyle her zaman doğal yöntemlerle hamilelik gerçekleşemeyebiliyor. İşte bu durumda tüp bebek tedavisi bebek sahibi olmak isteyen ailelerin yolunu açıyor.

Teknolojinin her geçen gün gelişmesi, çocuk sahibi olmak isteyen ailelere umut oluyor. Tüp bebek konusunda uzmanlaşmış doktorlar ve bu alanda çalışmalar yapan tam donanımlı hastaneler sayesinde artık çocuk sahibi olmak bir hayal değil. Pek çok aile tüp bebek tedavisinde doğru bilinen yanlışlar ve bilinçsizce yapılan uygulamalar nedeniyle endişe yaşayabiliyor. Ancak gelişen teknolojinin yanı sıra doktor ve ailenin birlikte süreci yürütmesi sağlıklı bir hamilelik elde etme şansını artırıyor.

Tüp Bebek Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tüp bebek tedavisi erkekten alınan spermlerin ve kadından alınan yumurtaların laboratuvar ortamında döllenmesiyle yapılıyor. Döllenen yumurtaların bölünme aşamasına geçmesiyle ilk aşama olan embriyo laboratuvar ortamından alınır ve rahme yerleştirilir.

Doğal yollarla gerçekleşen gebeliklerle tüp bebek tedavisinden sonra oluşan gebelikler arasında hiçbir fark yoktur. Tek fark, döllenmenin laboratuvar ortamında gerçekleşmesidir.

Tüp Bebek Tedavisi Ne Zaman Yapılır?

Günümüzde tüp bebek tedavisi neredeyse tüm kısırlık sorunlarında başvurulan bir yöntem olarak kabul edilmiştir. Tüp bebek tedavisi genel olarak sperm bozukluklarında, kanalların kapalı veya tıkalı olması durumunda ve ileri yaş nedeniyle açıklanamayan kısırlıklarda kullanılır. İleri derecede olmayan yumurta ve sperm bozukluklarında aşılama yöntemi ile hamilelik sağlanabilmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken husus, aşılama yönteminin en fazla altı defa denenebilmesidir. İlk üç denemede başarı oranı genellikle yüksektir. Ancak üç denemede de başarısız olunmuşsa o zaman tüp bebek tedavisi denenmelidir. Polistik over sendromu olan kadınlarda aşılama yöntemi üç denemeden fazla denenebilmektedir. Ayrıca bu hastalığa sahip olan kadınlar için daha fazla yumurtlama tedavisi de denenebilir.

Kısırlıkların bazıları belirli nedenlerden kaynaklansa da bazıları açıklanamaz ve bu açıklanamayan kısırlık olarak tanımlanır. Bu kısırlık türünde eğer kısırlık süresi üç yılı aşmışsa tüp bebek tedavisini denemek faydalı olabilir. 35 yaşını geçmiş kadınlarda bu süreyi beklemeye gerek yoktur. Hormonal bozukluğu olan kadınlarda ise tüp bebek tedavisi bir yıldır yumurtlama olmasına rağmen gebeliğin oluşmadığı durumlarda kullanılabilir. Erkeklerde hareketli sperm sayıları toplamda bir milyondan azsa mikroenjeksiyon tekniği uygulanır. Sperm sayısı toplamda 1 ila 10 milyon arasında olan erkeklerde ise tüp bebek tedavisi uygulanmalıdır.

Tüp Bebek Tedavisi Kimlere Uygulanabilir?

Tüp bebek tedavisinde unutulmaması gereken en önemli konulardan birisi de bu tedavinin başarıya ulaşabilmesi için yumurtaların kaliteli olmasıdır. Bu nedenle, 35 yaş ve altındaki her kadın, tüp bebek tedavisinden yararlanabilmektedir. Ayrıca;

• Yumurtalık rezervinin azalmasına neden olabilecek cerrahi operasyonlar geçirmiş (yumurtalık kanseri, kisti veya endometrioma) hastalarda,
• Erkeklerde boşalma, kadınlarda vaginismus gibi cinsel ilişkiye girmeyi engelleyen sorunlar yaşayan çiftlerde,
• Sperm üretimi olmasına rağmen bazı nedenlerden ötürü çıkışı engellenen vakalarda,
• Kalıtsal sağlık sorunları olan veya taşıyıcı olan çiftlerde,
• Bağışıklık sistemi ile ilgili sağlık sorunları olan çiftlerde,
• Doğuştan gelişmeyen sperm kanalları olan veya sonradan geçirilmiş iltihabi hastalıkları neticesinde sperm kanalları tıkanmış erkek hastalarda tüp bebek tedavisi

Bunun yanı sıra;

• Ameliyat ile rahmi alınan kadınlarda,
• Hiç sperm üretimi olmayan erkeklerde,
• Menopoz dönemine giren kadınlarda tüp bebek tedavi yöntemleri uygulamaz.

Tüp Bebek Tedavisinin Aşamaları

Aşama 1

Çift Değerlendirmesi ve İlk Muayene

Bu ilk aşamada çiftin önceden görmüş olduğu tedavilerinin yanı sıra düşük, doğum, gebelik gibi hikayeleri dinlenerek, mevcut olan eski tetkik ve tahlil sonuçları değerlendirilir. Bunların yanı sıra;

• Sperm tahlili,
• Kromozom analizi,
• Her türlü ameliyat notu veya raporu,
• Rahim filmi,
• Varsa başka hastalıklar ile ilgili raporla,
• Çiftin kan testleri,
• Eskiden uygulanan tedavilerin raporları sayesinde değerlendirme yapılır ve tüp bebek tedavisi planlanarak uygulanacağı gün belirlenir.

Aşama 2

Yumurtalıkları Uyarma ve Yumurta Oluşturma

Bu aşamada yumurtalıklardaki en iyi embriyolar seçilir ve rahme konulur. Aynı zamanda fazla sayıda yumurta oluşturabilmek için yumurta geliştirici iğne tedavisi uygulanır. İlacın dozu ve tedavi süresi yumurta rezervine göre değişiklik göstermektedir. Bu işlem ortalama 8 ila 12 gün sürmektedir.

Aşama 3

Yumurtaların Toplanması

Anestezi altında, gelişmiş olan yumurtalar toplanır ve döllenme işlemi için laboratuvarda saklanır. Bu esnada erkek sperm verir. Sperm veremeyen erkeklerden mikro TESE yöntemiyle sperm alınabilmektedir. İşlem yarım saat sürer. Yumurtaların toplandığı gün verilecek olan sperm örneği için erkeğin 2 ila 4 günlük cinsel yaşamına ara vermesi gerekir. Ancak bu süre 7 günden uzun olmamalıdır.

Aşama 4

ICSI (Mikroenjeksiyon) veya IVF (Tüp Bebek) Uygulaması

ICSI (Mikroenjeksiyon): Mikroenjeksiyon yöntemi spermin bir pipet yardımıyla direkt olarak yumurtanın içine enjekte edilme işlemidir. Bu yöntem tüp bebek tedavisinde kullanılan en yaygın yöntemdir. Amacı, yumurtanın tek tek sperm ile buluşması ve bu sayede döllenme oranının yükselmesidir. Bu yöntem özellikle yaygın olarak görülen şiddetli erkek kısırlığı için kullanılmaktadır.

IVF (Tüp Bebek): Bu teknik eskiye göre artık çok daha az tercih edilmektedir. Gelişen teknoloji sayesinde mikroenjeksiyon yöntemi daha çok tercih edilmiştir ve döllenme oranı IVF’ye göre daha yüksektir.

Aşama 5

Embriyo Transferi

İki ila altı gün boyunca laboratuvar ortamında saklanan döllenmiş yumurtalar özel bir kataterle ağrısız şekilde rahmin içine yerleştirilir. İşlem 5 ila 10 dakika sürmekte, hamilelik testine kadar da cinsellik önerilmemektedir.

Aşama 6

Hamilelik Testi

Transfer işleminin gerçekleşmesinden 12 gün sonra hamilelik testi ile hamileliğin oluşup oluşmadığına bakılır. Yapılacak olan test, kanda BHCG denilen bir kan testidir ve açlık veya tokluk durumuna gerek yoktur. Hamileliğin tespit edilmesinden sonra 1 hafta-10 gün sonrasında ultrason kontrolü yapılır. İlk üç ay ilaç desteği devam ettirilir.