Dünya Çocuk Hakları Günü

20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü, 1925 yılında Cenevre’de yapılan Çocukların Refahı için Dünya Konferansı’nda ilan edildi.

Çocuk hakları; bütün çocukların doğuştan sahip olması gerektiği; eğitim, sağlık, yaşama, barınma; fiziksel, psikolojik veya cinsel sömürüye karşı korunma gibi haklarının hepsini kapsayan bir kavram olarak kullanılmakta.

Birleşmiş Milletler tarafından kabul görmesinin ardından her yıl 20 Kasım tarihinde kutlanan Dünya Çocuk Hakları Günü’nün temel başlıkları şu şekildedir.

• Anne- babanın rolü ve sorumluluğu
• Anne-baba sorumluluğunun olmadığı durumda devletin sorumluluğu
• Bir isme ve vatandaşlığa sahip olma ve bunu koruma hakkı
• Yaşama ve gelişme hakkı
• Sağlık hizmetlerine erişim hakkı
• Eğitime erişim hakkı
• İnsana yakışır bir yaşam standardına erişim hakkı
• Eğlence, dinlenme ve kültürel etkinlikler için zamana sahip olma hakkı
• İstismar ve ihmalden korunma hakkı
• Uyuşturucu bağımlılığından korunma hakkı
• Ekonomik sömürüden korunma hakkı
• İfade özgürlüğü hakkı
• Düşünce özgürlüğü hakkı
• Dernek kurma özgürlükleri hakkı
• Çocukların kendileriyle ilgili konularda görüşlerini dile getirme hakkı
• Özel gereksinimleri olan çocukların hakları
• Engelli çocukların hakları

Çocuk haklarından ilk kez söz eden, Leh eğitimci Janusz Korczak’tır. 1919 yılında yazdığı  “How to Love a Child” (Bir Çocuğu Nasıl Sevmeli) adlı kitabında çocuk hakları konusunu gündeme getirmiştir. Daha sonra bu konuyu kapsayarak yazılan ilk metin olan “Çocuk Hakları Bildirgesi”, Sosyalist kültür örgütü Proletkult tarafından 1917 yılında yayınlandı. Resmileşen ilk metin ise 1924 yılında Milletler Cemiyeti tarafından kabul edilen Cenevre Çocuk Hakları Bildirisi oldu. Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen bu bildiri, 20 Kasım 1959 yılında Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirisi olarak güncellendi ve daha sonra 20 Kasım 1989 yılında, Türkiye’nin de altına imza attığı, Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme olarak genişletilerek değiştirildi.