Asperger sendromu nedir?

Asperger sendromu, Doktor Hans Asperger tarafından tanımlanmış, çocukluk döneminde başlayan, sosyal iletişimi zorlaştıran bir sorundur ve en büyük belirtisi içe kapanıklıktır. Asperger sendromu otizmin içerisinde yer alan farklı bir otizm şeklidir. Asperger sendromunda zeka geriliği yoktur, tam aksine çok akıllı çocuklardır.

Asperger sendromuna sahip olan çocuklar, başka çocuklarla ve yabancılarla iletişime geçemez, onları anlamakta zorluk çekerler ancak kelime hazineleri geniştir ve konuşma güçlüğü yaşamazlar. Söyleneni kelime kelime anlarlar örneğin, gözümden düştün derken, gerçekten gözünden düşen bir kişi ararlar. Etraflarını çok farklı algılarlar ve değişikliğe karşı çok hassasiyet gösterirler.

Otizmin spektrum olarak kategorize edilme sebebi, semptomlarının bazı çocuklarda çok yüksek derecede bazılarında ise az görülmesidir. Otizmin bir dalı olan asperger sendromu ise otizmden farklı olarak dışarıdan hiç bir şekilde fark edilmez. Çocukta görünmez bir engeldir.

Asperger sendromuna sahip olan çocuklar:

– Konuşarak iletişime geçerken zorlanırlar, beden dilini ve mimikleri anlamakta zorlanırlar.

– Yüksek sesin, bağırmanın ne anlama geldiğini anlamakta zorlanırlar.

– İletişime geçerken hangi konu veya soru ile başlanacağını bilemezler.

– Espriyi, mecazi anlamı, masalı anlamakta zorlanırlar.

– Sosyal olarak iletişim halinde olmakta zorlanırlar.

– Sosyal toplum kurallarını anlamakta güçlük çekerler.

– Durumları bir bütün olarak göremezler.

– Öğrendiklerini genel anlamda uygulamakta zorlanırlar.

– Odaklanmada sorun yaşarlar.

– Unutkan davranışlar gösterirler.

– Kendi davranışlarının başkası üzerindeki etkisini bilemezler.

– Başkasının duygu durumunu anlayamazlar.

– Çok hassas veya aşırı tepki gösterebilirler.

– Mecburi işleri yapmak istemezler, sadece sevdikleri ve anladıkları işleri yapmayı severler.

– Dokunuşlara, ışıklara, sese aşırı hassasiyet gösterebilirler.

– Organize olmakta zorlanırlar, neye nereye koymaları gerektiğini öğrenemezler.

Dahası:

Dışarıdaki her şeyi farklı algılarlar

Yoğun ve özel istekleri, takıntılı davranışları vardır.

Güçlü oldukları alanlar:

– Dürüsttürler ve haksızlık kavramları çok yüksektir.

– Sorumluluklarını bilirler.

– İyi bir hafızaya sahiptirler ve aşırı yetenekli oldukları bir alanları vardır.

– Ada zekasına sahiptirler ( iQ’ları bir alanda çok yüksektir)

– Motivasyonları yüksektir. Eğer ilgilerini gerçekten çekerse yeni alanları keşfetmeyi çok severler.

– Takdir edilmeyi ve kendilerini kanıtlamayı çok severler

Asperger sendromlu çocuklar / insanlar konuşmakta zorlanmazlar, hatta kelime hazineleri çok geniştir ve dilbilgisi olarak kusursuz cümle kurarlar. Asıl problem, sosyal olarak iletişime geçmekte ve duygularını ifade edebilmektedir. Asperger sendromunda zeka geriliği yoktur, tam aksine çok akıllı çocuklardır. Üstün zekalı olan çocukların büyük oranında asperger sendromu mevcuttur ama tabii ki tüm zeki çocukların asperger sendromuna sahip olduğu anlamına gelmez. Özel bir davranış terapisiyle çocuğu geride kalan alanlarda terapi etmek mümkündür. Kendisinin istemeyerek hayatını zorlaştıran bu davranışları en aza indirgemek mümkündür. Bunun için öncelikle:

• Çocuğunuzu olduğu gibi kabul etmeyi öğrenin, onun farklı olması eksik olduğu anlamına gelmez!
• Günlük hayatını mutlaka iyi organize edin. Kurallar ve istikrar onun için çok önemli.
• Rutinleri öğretin ve bunlarda istikrarlı olun.
• Sosyalleşmesini yavaş yavaş ve küçük adımlarla başlatın
• Deyimleri ve mecaz anlamlı kelimeleri ilk başta kullanmayın, çocuğunuza yavaş yavaş göstererek örneklerle anlatın.
• Yetenekli olduğu alanı bulun ve onun bu alanda ilerlemesini sağlayın, saçma gelse bilse ona engel olmayın.
• Çocuğunuzu her daim takdir edin

Her çocuk farklı ve eşsizdir. Çocuğunuz farklı diye onu olumsuz yönde görmeyin. Onda bir eksiklik olduğunu düşünmeyin. Farklılık gösteren çocuklar çoğu zaman okulda ‘ yaramaz ‘ olarak nitelendirilir. Buna izin vermeyin. Her çocuk farklı süreçlerde öğrenir ve gelişir. Öncelikle siz ebeveynler bunu kabul edin ve çocuğunuzu başka çocuklarla kıyaslamayın.