Dijital oyunlar çağın uyuşturucusu mu?

Dijital oyunlar, günümüz çocuklarının en büyük eğlencesi. Ancak ailelerin de kabusu… Tablet ve bilgisayar karşısında geçirilen uzun zamanlar, oyun bağımlılığı çağımızın yeni uyuşturucusu olarak görülüyor ve bazı vakalarda ciddi fizyolojik hastalıklara yol açıyor. Dijital dünyanın çocukların gelişimine katkısı da var ancak kontrol ailelerde olduğunda…

Ekim 2017 tarihinde, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), Milli Eğitim Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın desteğiyle Uluslararası Çocuk ve Bilgi Güvenliği Etkinlikleri kapsamında “Dijital Oyunlar Çalıştayı ve Sempozyumu” düzenlendi. Çalıştayda, dijital oyunların olumlu ve olumsuz yönleri ile bunların çocuk ve gençlerin fizyolojik, psikolojik ve zihinsel gelişimleri üzerindeki etkileri tartışıldı.

Çocuklar üzerindeki olumsuz etkileriyle çocuklar ve aileler için getirdiği riskler dijital oyunların çok fazla gündeme gelmesinin asıl sebebi olsa da çalıştay raporunda belirtildiği gibi bu oyunların çocukların kişisel gelişimine katkı sağlayıcı olumlu tarafları da var.

DİJİTAL OYUNLARIN OLUMLU YÖNLERİ

• Eğitim materyali olarak kullanılması
• Yabancı dil öğrenimine ve gelişimine katkı sağlaması
• Strateji geliştirme ve hızlı karar verebilme becerisi geliştirmesi
• El-göz-zihin koordinasyonunu sağlamaya katkı sunması
• Motor becerilerin gelişimine katkı sunması
• Motivasyon ve serbest zaman aracı olarak kullanılması
• Fizyolojik kekemelik, sosyal fobi gibi tıbbi hastalıklarda tedavi ve terapi amaçlı kullanılması
• Teknolojik bilgi ve becerinin artması

DİJİTAL OYUNLARIN OLUMSUZ YÖNLERİ

• Dil gelişiminde aksamalara ve gelişim geriliğine sebep olması
• Zaman israfına ve erteleme davranışının yerleşmesine sebep olması
• Duygu kontrollerinde zorluk yaşama ve kişilik bozuklukları
• Asosyalleşme ve aile içi iletişimi azaltması
• Sanal ile gerçeklik arasındaki farkı ayırt etmede güçlük
• Şiddet unsurları içerikleri sebebiyle saldırgan duygu, düşünce ve davranışların gelişmesine sebep olması
• Ders çalışma, kitap okuma ve fiziksel aktivitelere katılma zamanlarını azaltması sebebiyle akademik ve kişisel başarıyı olumsuz etkilemesi
• Bağımlılık, obezite, karpal tünel sendromu, dikkat bozukluğu gibi sağlık problemlerine sebep olması
• Kötü dil gelişimi
• Çocukların çevrimiçi tehditlere açık hale gelmesi

AİLELERE DÜŞEN GÖREV

Çalıştay raporuna göre, sigara ve uyuşturucu bağımlılığında beynin gösterdiği fizyolojik değişiklikler dijital oyunlar için de aynı şekilde aktif oluyor. Dijital oyunlar bağımlılık düzeyindeki çocukların hayatında yer etmemesi için; ailelerin çocuklarıyla kaliteli vakit geçirmesi, çocukların özgüvenini artırıcı tedbirler alınması ve zararlı oyunlardan onları uzak tutmak gerekiyor. Bunlara ek olarak ailelere öneriler şunlar:
• Çocukların oyun başında geçirdikleri vakit aileler tarafından kontrol edilerek kısıtlanmalı
• Çocukların oyun seçimi aileler tarafından denetlenerek çocuğun gelişimini olumsuz yönde etkileyebilecek oyunlarla ilgili aileler çocuklarıyla konuşmayı denemeli, bu tarz oyunlar oynamasının nedenleri araştırılmalı ve çocuklar farklı etkinliklere yönlendirilmeli
• Çocukların dijital oyunlar ile oynama sürelerini ve ihtiyaçlarını azaltmak amacıyla aileler, çocuklarıyla kaliteli zaman geçirmeli
• Çocukların zaman ayırdığı ve enerjisini harcayabileceği faaliyetler çeşitlendirilmeli
• Aileler çocuklarıyla iletişim halinde ve onlardaki değişimi gözlemleyebilecek yakınlıkta olmalı
• Aileler çocuklarının fiziksel gelişimine göre en az bir spor dalıyla ilgilenmesini teşvik etmeli

Not: Çalıştay raporunun tamamına bu linkten ulaşabilirsiniz.